PERSBERICHT
PHILIPPE MUYTERS
VLAAMS MINISTER VAN ECONOMIE EN INNOVATIE
17 maart 2017
Vlaamse Regering schaft de vestigingswet af
De Vlaamse Regering heeft besloten om de huidige vestigingswetgeving af te schaffen. Die houdt in dat bepaalde beroepen enkel uitgeoefend mogen worden wanneer bewijs wordt geleverd van beroepsbekwaamheid. Dat is in tegenstrijd met Europese regelgeving die stelt dat elke Europeaan op een gelijke basis een onderneming moet kunnen starten in elke lidstaat. Om voldoende kwaliteit te garanderen voor de klant zullen de sectorfederaties alternatieven uitwerken, zoals bijvoorbeeld labels en opleidingen.
Volgens de vestigingswet moet elke ondernemer een aantal ondernemersvaardigheden bewijzen. Voor een hele reeks ‘gereglementeerde beroepen’ gaat dat niet enkel over een attest bedrijfsbeheer, maar ook over specifieke beroepsbekwaamheden. Europese regelgeving stelt echter dat elke Europeaan in elke lidstaat op een gelijke manier toegang moet hebben tot beroepen.
Nu Vlaanderen sinds de 6de Staatshervorming bevoegd werd voor deze regelgeving, kaartte Vlaams minister van Economie Philippe Muyters de problematiek aan bij de verschillende sectorfederaties: “Een ondernemer moet kunnen ondernemen zonder daarbij gehinderd te worden door allerlei barrières. Bovendien zorgde de Europese wetgeving ervoor dat wij met onze eigen wetten meer voorwaarden oplegden voor onze eigen ondernemers dan voor buitenlandse ondernemingen. Dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn. Daarom stelde ik aan de sectorfederaties voor om die voorwaarden te schrappen en de kwaliteit van de dienstverlening via andere wegen te garanderen. Tot mijn grote tevredenheid stappen al heel wat federaties mee in dat voorstel en loopt het gesprek met de overige, voornamelijk in de bouw.”
Nu wordt de wetgeving al herzien voor een eerste reeks beroepen: slager-groothandelaar, droogkuiser-verver, restaurateur of traiteur-banketaannemer, brood- en banketbakker, kapper, schoonheidsspecialist, masseur, voetverzorger, opticien, dentaaltechnicus, begrafenisondernemer, beenhouwer-spekslager en garagisten, koetswerkers en fietsenmakers. Het is de bedoeling om dat door te trekken naar alle ambachtelijke beroepen en zo de weg vrij te maken voor een bruisend ondernemersklimaat.
De vestigingswet: log, discriminerend en niet van deze tijd
In de analyse van de vestigingswet, die samen met de verschillende beroepsfederaties uitgevoerd werd, kwamen drie grote problemen naar voren:
1. De wet is niet verenigbaar met een Europese richtlijn, die stelt dat Europeanen hun beroep vrij moeten kunnen uitoefenen in andere lidstaten. Als een ondernemer toestemming heeft om zijn beroep uit te oefenen in ‘zijn’ land, dan moet hij dat op dezelfde basis óók kunnen in een andere lidstaat. Door voorwaarden op te leggen in onze eigen wetgeving, eisten we dus meer van Vlaamse ondernemingen dan wat we kunnen eisen van buitenlandse ondernemers.
2. Uit de doorlichting bleek ook dat er naast de vestigingswet ook andere, meer algemene regelgeving van toepassing is op de desbetreffende beroepen. Het gaat bijvoorbeeld over volksgezondheid, voedselveiligheid, kwaliteit en milieu… De kwaliteit van de dienstverlening wordt dus al gewaarborgd door andere wetten, zoals bijvoorbeeld de broodwetgeving, de warenwetgeving of de wetgeving voor begraafplaatsen, elk met hun eigen controleorganen. Aparte voorwaarden opleggen in een aparte vestigingswetgeving is met andere woorden overbodig.
3. De huidige vestigingswetgeving is gedateerd en biedt geen kader voor ‘nieuwere’ ondernemingsvormen zoals de deeleconomie, e-diensten en pop-ups. De wet zet een rem op nieuw ondernemerschap en bewaakt ook enkel een (kwaliteits-)voorwaarde bij de start van de onderneming. De wet verzekert dus geen kwaliteit op langere termijn.
Het alternatief: de sector centraal
Een van de oorspronkelijke doelen van de wet was om de consumenten te garanderen dat ze voldoende kwaliteit zouden krijgen, maar zoals bleek uit de evaluatie schiet de wet op dat vlak haar doel voorbij. Vlaams minister Muyters: “Het grootste deel kwaliteitsgaranties worden sowieso gevat in regelgeving rond bijvoorbeeld milieu, voedselveiligheid of gezondheid. Dat blijft bewaard én gecontroleerd door de bevoegde diensten. Bijkomende van bovenaf opgelegde wetten zijn niet nodig. Maar ik begrijp ook de zorg van de sectorfederaties dat de openstelling van de markt niet mag leiden tot een verminderde kwaliteit voor de klant. Daarom heb ik hen voorgesteld om op zoek te gaan naar alternatieven, waardoor ze kunnen aangeven dat een bepaalde onderneming kwaliteit biedt. Bovendien moet de kwaliteit niet alleen bij de start van de onderneming gegarandeerd zijn, maar ook op langere termijn. Daarvoor zullen we met de sectorfederaties programma’s ontwikkelen om hun leden bij te scholen en te ondersteunen in de ontwikkeling van het bedrijf.”
Die maatregelen kunnen dus van sector tot sector verschillen, kwaliteitslabels als ‘Keurslager’ of ‘Warme Bakker’ hebben bijvoorbeeld ook een onderscheidende werking. Nieuwe, van bovenaf opgelegde wetten of voorstellen zijn niet wenselijk. Het zijn immers de sectoren zelf die het best een antwoord kunnen bieden op de bedreigingen, opportuniteiten en evoluties in de markt. Daarnaast blijven de bestaande beleidsinstrumenten (zoals de laagdrempelige kmo-portefeuille of de initiatieven in samenwerking met partners zoals Unizo en Voka), ter beschikking van de ondernemers.
Ondernemers reageren positief
Uit ondernemershoek klinkt steun voor het afschaffen van de vestigingswet. ‘Dat was hoog tijd’, is de globale reactie. Ondanks dat Horeca Vlaanderen een verdediger was van de vestigingswet, begrijpt Danny Van Assche, afgevaardigd bestuurder van Horeca Vlaanderen, dat de stap gezet moet worden: “Wetende dat de bestaande vestigingswet eigenlijk een kaas met gaten was geworden en dat andere Europeanen er aan vrijgesteld worden, is de beste oplossing om deze vestigingswet niet langer te behouden. We steunen dus het besluit van Vlaams minister Muyters om de vestigingswet in Vlaanderen af te schaffen.” Het bewaken van de kwaliteit in de horeca blijft echter een prioriteit, benadrukt Van Assche. “Nu de oude vestigingswet niet meer bestaat, is het tijd dat we een moderner en breder instrument ontwikkelen dat bij de tijd is en dat de brede sector kan bedienen, en niet alleen de restaurants”, stelt hij. Horeca Vlaanderen zal een kwaliteitsbeleid binnen de horeca ontwikkelen dat de doelstellingen van de oude vestigingswet nastreeft. Kennis van de culinaire traditie, voedselveiligheid, gezondheid en van ondernemerschap zullen in dit nieuwe systeem terugkeren.
Ook Traxio, de federatie van de rijwielen- en motorvoertuigensector, streeft ernaar verdere professionalisering van hun sector te garanderen door het certificeringsproces aan te passen aan de noden van vandaag. “De accenten zullen gelegd worden op duurzaam ondernemerschap, met bijzondere aandacht voor kennis, expertise en klanttevredenheid”, aldus Philippe Decrock, woordvoerder bij Traxio. Ook heeft de federatie onlangs een eigen label gelanceerd. “We willen duurzaam ondernemerschap stimuleren door ons ‘Long Life Repair’-label. In de loop van dit jaar zal dit verder worden uitgerold onder de andere branches van de mobiliteitssector”.
Ook de beautysector (BFMS vzw) is verheugd met het voorstel tot afschaffing. Mario Blokken, voorzitter BFMS: “De oneerlijke concurrentie tussen de Vlaamse en de Europese ondernemer die zich in Vlaanderen wil vestigen wordt hiermee opgeheven. De sectoren die onderhevig zijn aan snelle technologische evoluties en technieken krijgen voortaan de nodige flexibiliteit om hun vorming aan te passen. Op die manier voldoen ze aan de actuele eisen van de diverse beroepen. Daarenboven kunnen de kwaliteitsnormen en kwalificaties accurater afgesteld worden op de actualiteit en de omstandigheden. De creatie van een visueel herkenbaar kwaliteitslabel voor de sectoren, op basis van permanente evaluatie door de beroepsorganisaties, biedt de klant de mogelijkheid om de professionele (be)handelaars te onderscheiden.”
De afschaffing zal vanaf begin 2018 van kracht zijn.
Persinfo
Thomas Pollet, woordvoerder van Philippe Muyters, +32 474 69 56 08
Karolien Goossens, communicatieverantwoordelijke Agentschap Innoveren & Ondernemen, +32 486 68 50 39